SZCZEPIENIA
Dlaczego trzeba szczepić dzieci?

Układ odpornościowy rozwija się wraz z wiekiem. Po przyjściu na świat, noworodek posiada jedynie tzw. odporność wrodzoną, czyli naturalne przeciwciała, które zostały przekazane mu przez matkę w okresie życia płodowego oraz w czasie karmienia piersią.

Jednak przeciwciała te zanikają około 3.-6. miesiąca życia. Wówczas układ immunologiczny malca jest bardzo słaby i w konsekwencji wyjątkowo narażony na ataki różnych wirusów i bakterii. Jedynie szczepienia są wtedy w stanie uchronić dziecko przed groźnymi chorobami zakaźnymi, zagrażającymi nie tylko jego zdrowiu, ale często także życiu.

Dlatego właśnie nie należy ich unikać. Aby dawały jeszcze lepszą ochronę, trzeba szczepić dzieci masowo. Tylko uodpornienie wysokiego odsetka osób (ponad 80-90 proc.) daje maksymalną ochronę przed zakażeniem.

Dla dzieci w Polsce dostępne są szczepionki bezpłatne (tzw. obowiązkowe) oraz odpłatne (tzw. zalecane).

W ciągu pierwszych 2 lat życia dzieci mogą otrzymać szczepionki:


bezpłatne, zapewniające najwęższy zakres ochrony przeciwko:

  • gruźlicy
  • wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (tzw. żółtaczce wszczepiennej)
  • błonicy (dyfteryt) i tężcowi oraz krztuścowi (koklusz)
  • pałeczce hemofilnej typu b ("hemofilus")
  • wirusowemu porażeniu dziecięcemu (polio, choroba Heinego i Mediny)
  • odrze i śwince oraz różyczce

    • odpłatne, rozszerzające parasol ochronny, których dodanie do szczepionek bezpłatnych zapewnia maksymalny zakres
    ochrony dziecka malucha także przed:

  • pneumokokami
  • rotawirusami
  • meningokokami
  • ospie wietrznej
  • grypie
  • wirusowemu zapaleniu wątroby typu A (tzw. żółtaczce pokarmowej)
  • odpłatne, poprawiające komfort dziecka i zmniejszające liczbę zastrzyków - tzw. szczepionki wieloskładnikowe, które w jednej strzykawce zawierają kilka szczepionek obowiązkowych, co umożliwia zmniejszenie liczby zastrzyków wykonywanych podczas każdej wizyty o 1-3 (w ciągu pierwszych 2 lat życia to 7-9 ukłuć mniej).


    • Zaszczepcie swoje dziecko zgodnie z zalecanym programem szczepień i nie odkładajcie zaplanowanych wizyt u lekarza.Rozszerzona ochrona jest szczególnie ważna dla dzieci, które:
  • będą korzystać lub korzystają ze żłobka i przedszkola, gdyż ryzyko zachorowania na choroby zakaźne jest u nich znacznie większe niż przeciętne

  • mają starsze rodzeństwo uczęszczające do żłobka, przedszkola lub szkoły - starsze dzieci, zwłaszcza nieszczepione, często są źródłem zakażenia młodszych

  • mają rodziców pracujących w szpitalu, żłobku, przedszkolu, szkole lub domu dziecka - w tych placówkach choroby zakaźne występują znacznie częściej niż przeciętnie, a rodzice mogą przenieść zakażenie na swoje dzieci

  • wyjeżdżają za granicę (np. na wakacje), zwłaszcza w rejony częstego występowania niektórych chorób (np. biegunki rotawirusowej, wirusowego zapalenia wątroby, błonicy, krztuśca, wirusowego porażenia dziecięcego, meningokoków itp.)

  • często przebywają w szpitalu z powodu choroby przewlekłej lub innych przyczyn (np. wcześniaki) - ryzyko niektórych chorób zakaźnych (np. biegunki rotawirusowej, grypy, wirusowego zapalenia wątroby typu B, ospy wietrznej itp.) jest w szpitalu większe niż przeciętne; ponadto choroby, którym można zapobiegać poprzez szczepienia, są dla dzieci chorych przewlekle niepotrzebnym dodatkowym obciążeniem, a wiele z nich przebiega ciężej lub z poważniejszymi powikłaniami.



    • Szczepienia ochronne to najskuteczniejsza metoda ochrony przed groźnymi chorobami. Zakres tej ochrony i realizacja programu szczepień ochronnych zależą od rodziców. Warto zastanowić się nad wyborem szczepień jeszcze w trakcie ciąży lub jak najszybciej po przyjściu dziecka na świat.

  • W roku 2014 szczepieniom podlegają dzieci z następujących roczników:
  • 2009 - DTPA Polio
  • 2005 - odra, świnka, różyczka
  • 2001 - Td
  • 1996 - Td


  • W roku 2015 szczepieniom podlegają dzieci z następujących roczników:
  • 2010 - DTPA Polio
  • 2006 - odra, świnka, różyczka
  • 2002 - Td
  • 1997 - Td
  • dzieci, które powinny być zaszczepione w 2014 roku, z roczników jak wyżej a nie były zaszczepione


    • Szczepienia dzieci i młodzieży według wieku:

    Do pierwszego roku życia

    Wiek Szczepienie Uwagi


    w ciągu pierwszych 24 godzin życia
    WZW typu B - domięśniowo
    gruźlica - śródskórnie szczepionką BCG    		 Szczepienie noworodków przeciw gruźlicy oraz przeciw WZW typu B powinno być wykonane jednocześnie lub w innym możliwym terminie przed wypisaniem dziecka z oddziału noworodkowego.






    drugi miesiąc życia
    WZW typu B - domięśniowo    		 Drugą dawkę szczepionki WZW typu B należy podać w 7-8 tygodniu życia jednocześnie z pierwszą dawką szczepionki DTP, a dawkę trzecią na przełomie 6 i 7 miesiąca życia.
    BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI - podskórnie, szczepionką DTP Trzy dawki szczepienia podstawowego DTP podawane są w odstępach 6-8 tygodniowych
    zakażeniom HEMOPHILUS INFLUENZAE typu b - domięśniowo lub podskórnie Trzy dawki szczepienia podstawowego przeciw HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b podawane są w odstępach 6-8 tygodniowych



    przełom 3 i 4 miesiąca życia ()6 tygodni od poprzedniego szczepienia)    		 BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI - podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP domięśniowo
    POLIOMIELITIS (pierwsza dawka) podskórnie lub domięśniowo szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (1,2 i 3 typ wirusa) pierwsza dawka
    zakażeniom HEMOPHILUS INFLUENZAE typu b - domięśniowo lub podskórnie (druga dawka)



    5-6 miesiąc życia(6-8 tygodni od poprzedniego szczepienia)    		 BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI - podskórnie, szczepionką DTP
    POLIOMIELITIS - podskórnie lub domięśniowo szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa) druga dawka
    zakażeniom HEMOPHILUS INFLUENZAE typu b - domięśniowo lub podskórnie (trzecia dawka)
    7 miesiąc życia WZW typu B - domięśniowo (trzecia dawka)

    Drugi rok życia:

    Wiek Szczepienie Uwagi

    13- 14 miesiąc życia

    		 ODRZE, śWINCE, RÓŻYCZCE - podŚkórnie żywą szczepionką skojarzoną (pierwsza dawka)





    16-18 miesiąc życia
    BŁONICY, TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI - podskórnie lub domięśniowo szczepionką DTP (czwarta dawka)    		 Czwarta dawka, uzupełniająca szczepienia podstawowego DTP i trzecia dawka uzupełniająca szczepienia podstawowego przeciw polio.
    POLIOMIELITIS - podskórnie lub domięśniowo szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa) druga dawka
    zakażeniom HEMOPHILUS INFLUENZAE typu b - domięśniowo lub podskórnie Czwarta dawka, uzupełniająca szczepienia podstawowego przeciw HAEMOPHILUS INFLUENZAE typu b.

    Okres szkolny:

    Wiek Szczepienie Uwagi

    Szkoła podstawowa

    6 rok życia    		 BŁONICY, TĘŻCOWI - podskórnie lub domięśniowo
    POLIOMIELITIS - doustnie lub domięśniowo     		Pierwsze dawki przypominające

    10 rok życia    		 ODRZE, ŚWINCE, RÓŻYCZCE - podskórnie żywą szczepionką skojarzoną (dawka przypominająca) Dawki przypominające



    14 rok życia    		 BŁONICY, TĘŻCOWI - podskórnie lub domięśniowo Druga dawka przypominająca.

    WZW typu B - domięśniowo, trzykrotnie w cyklu 0; 1; 6 miesięcy.    		 Dotyczy wyłącznie tych osób, które nie były uprzednio szczepione podstawowo w ramach szczepień obowiązkowych lub zalecanych. Nie przewiduje się podawania dawek przypominających.

    Szkoła ponadpodstawowa

    19 rok życia, lub ostatni rok nauki w szkole
    BŁONICY, TĘŻCOWI - podskórnie lub domięśniowo    		 Trzecia dawka przypominająca. Nie powinna być podana wcześniej, niż po upływie 5 lat od ostatniej dawki szczepionki.